چند نکته ضروری در کسب و کارهای خانوادگی

عنوان پانزدهمین مقاله ای که برای مدرسه کار و کسب عصر ایران نوشته ام، «چند نکته ضروری در کسب و کارهای خانوادگی» است که  در تاریخ 27 آذر 1403 منتشر شده است.

به روال همه مقالات پیشین، متن کامل و لینک مقاله را اینجا تقدیم شما می کنم.

لینک مقاله پانزدهم: چند نکته ضروری در کسب و کارهای خانوادگی

مقدمه:

وقتی که اعضاء یک خانواده کنار هم جمع می شوند و شروع به فعالیت می کنند، یکی از بهترین اشکال کسب وکار بروز پیدا می کند؛ کسب و کار خانوادگی که روز به روز در حال رشد و افزایش می باشد.

کسب و کار خانوادگی لزوما به ترکیبی از افراد خانواده منتهی نمی شود و می تواند تعدادی از دوستان و خویشان را هم در خود جای دهد، اما ویژگی اصلیش این است که خانواده در کنار هم مشغول به کار هستند و تعداد اعضای با نسبت خانوادگی در آن بیش از بقیه اعضا است.

1- مهم ترین اصل:

یک اصل بسیار مهم که در واقع مهم ترین اصل در این شکل از کسب و کار است این است که فضای کسب و کار و بنگاه داری فضایی الزاما رسمی و قاعده مند است و جو خانواده آغشته به صمیمیت و احساس ناشی از نزدیکی روابط افراد به هم.

نادیده گرفتن رسمیت و قاعده مندی در ذیل سایه صمیمیت حاکم بر فضای خانوادگی اصلی ترین آسیب ها را به این نوع کسب و کار می تواند بزند.

به ویژه در فضای فرهنگی ما که هنوز هم تا حد زیادی آغشته به تعارف و رعایت حال همدیگر کردن است و هنوز مواردی وجود دارد که افراد از طرح موضوعات و نکات مهم فردی و جمعی صرف نظر می کنند چون به هر حال احساس خویشاوندی و صمیمیت در جمع بر هر رفتاری غلبه دارد.

2- الزامات پیشگیری از بروز آسیب های احتمالی:

به طور بالقوه نکات مهمی در کسب و کارهای خانوادگی خودنمایی می کنند که اگر به آنها توجه کافی و مناسب نشود و راه هایی برای رفع آسیب های احتمالی شان اندیشیده نشود می توانند از اساس این گونه کسب و کارها را با چالش و حتی خطر فروپاشی مواجه کنند.

• لزوم تفکیک روابط خانوادگی و قواعد کسب و کار
• اتخاذ سیاست های استخدامی
• رعایت تناسب لازم بین مشاغل با مهارت های هر عضو خانواده
• طراحی یک نظام درست جبران خدمات برای افراد
• تعیین سازوکار برای مواجهه با تعارضات بین اعضای خانواده
• توجه به اهمیت برخورداری از ساختار سازمانی
• تدوین برنامه مناسب برای جانشین پروری

3- چند پیشنهاد:

در این بخش، چند پیشنهاد ارائه می کنم که بهتر است بنیانگذاران و مدیران کسب و کارهای خانوادگی به آنها توجه کنند:

4-1- اعضای خانواده را سهامدار کنید.

4-2- واگذار کنید.

تا حد امکان، سمت های اجرایی را به افرادی غیر از اعضای خانواده بسپارید.

4-3- به تغییرات توجه کنید.

به تغییرات محیط بیرونی برای همراهی و هماهنگی مناسب و به موقع با آنها توجه ویژه داشته باشید.

تضمین آینده اعضای خانواده، در گرو بقای کسب و کار است. اگر هر کسب و کاری از جمله کسب و کار خانوادگی همگام با تغییرات محیطی، تغییر نکند و اصلاح نشود، در معرض نابودی قرار خواهد گرفت و طبیعتا منافع آینده اعضا با چالش مواجه خواهد شد.

4-4- سیستم سازی را جدی بگیرید.

سیستم سازی برای برنامه های پیشبردی، برای نظام حقوق و دستمزد، برای جبران خدمات، برای ارتقائات، برای کناره گیری افراد، برای جانشین پروری و ….

4-5- کسب و کار خود را گره بزنید.

کسب و کارتان را در صورتی که ظرفیت کافی دارد – نه در شروع کار- با کسب و کارهای مشابه و ترجیحا هم رشته و هم نوع گره بزنید.
بدین ترتیب خواهید توانست به جای درگیر بودن با یک کسب و کار، سهامدار چند کسب و کار باشید و  به خلق ارزش افزوده مستمر کمک کنید.

4-6- شفاف سازی کنید.

سیستم مالی خود را شفاف کرده و از یک متخصص خارج از اعضای خانواده، برای مدیریت آن استفاده کنید.

4-7- توسعه بدهید.

هدف غایی کسب و کار و افراد را توسعه کسب و کار قرار دهید.

4-8- نگاهتان را تغییر بدهید.

نگاه تان به کسب و کار را از مدیریت اجرایی به نگاه هیئت مدیره ای تغییر دهید.
یعنی به جای درگیر شدن در امور روزمره کسب و کار، بیشتر به رصد فرصت های محیطی برای شکار آنها پیش از رقیبان مشغول شوید.

4-9- مشاور بگیرید.

حتما و حتما از مشاوری خبره و متخصص در این گونه کسب و کار، به شکل مستمر کمک بگیرید.

شما که حتما به ارتقاء کسب و کار خانوادگی خود اهمیت می دهید،

برای تعیین وقت مشاوره با «گروه مشاوره، آموزش و تحقیقات بازار خوشه چین» تماس بگیرید.