کارمندان باانگیزه و خشنود؛ سرمایه ی ارزشمند یک سازمان

مقدمه:

منابع انسانی دارای نیازها و خواسته­ هایی انسانی هستند که صاحبان کسب وکارها در گونه ­های مختلف کسب وکار، برای استفاده بهتر و کارآمدتر از کارکنان سازمان  خود باید در اندیشه برآورده کردن این نیازها باشند. برآورده ساختن این نیازها انگیزه یا محرکی است که موجب ایجاد تمایل به انجام کار در کارکنان می ­شود. در این مقاله تعدادی از دلایل بی انگیزگی و نیز چند راهکار برای ایجاد و تقویت انگیزه در کارکنان پیشنهاد خواهیم داد.

تعریف انگیزه چیست؟

استیفن پی رابینز صاحب کتاب «مبانی رفتار سازمانی» می گوید: انگيزه، چرايي رفتار است.

میل به کوشش فراوان در جهت تامین اهداف سازمان به گونه­ ای که این تلاش در جهت ارضای برخی از نیازهای فردي سوق داده شود. یعنی منابع انسانی یک کسب و کار، هيچ رفتاري را انجام نمي ­دهند مگر اینکه انگيزه ­اي يا نيازي محرک آن رفتار باشد.

چگونه انگيزه را خلق و مدیریت کنیم؟

 نكته­ ی اصلي در این بحث اين است كه بدانيم چه چیزهایی كاركنان را بر می ­انگیزاند. بدون شک، وعده و وعيد مديران بخودی خود این کارکرد را ندارد و در واقع لازم است محيطي فراهم شود که در آن انگیزه تأمین و تقويت ‌شود. اما، چگونه می­ توانیم به بهترین شکل ممکن مشکل را پیدا کنیم؟

راه­های ایجاد و افزایش انگیزه در منابع انسانی:

1-تقویت اعتماد به نفس

فقدان اعتماد به نفس زماني رخ مي‌دهد كه انتظارات مدیر از سطح عملكرد کارکنان غيرواقعي بوده، حجم كارهای واگذارشده به طور غیر عادی زياد باشند و کارکنان آموزش کافی ندیده باشند. اگر كارمندي اقرار می­ کند که «اگر همه چيز خوب پيش برود، گمان مي‌كنم كه احتمالاً از عهده كار بربیايم» نشانه­ ای است از این كه كارمند ما مشكل اعتماد به نفس دارد. و چون به این باور رسیده كه نمي‌تواند كاری را انجام دهد، بخصوص اگر مدیر شرایط ابراز این موضوع را فراهم نکرده باشد، همیشه دنبال فرصتی است که از كار خود کم بگذارد و يا در مواقعی آن كار را با دودلي انجام ‌دهد.

مدير مي‌تواند به هر یک از کارکنانش کاری را واگذار کند که ذاتاً توانایی و تمایل به انجام بهینه آن را دارد و به این روش در او ایجاد انگیزه کند.

2- احساس اطمينان در محیط کار

برقراری تناسب بین پاداش و عملكرد كاركنان برخي اوقات تبعات نامساعدي را در پي دارد. ارائه پاداش به عملکرد بالا آسان است، ولي دريغ كردن پاداش یا اعمال جریمه برای کاركناني كه ضعيف عمل مي‌كنند، اغلب با ایجاد نارضایتی همراه است.

با سوق دادن روند به سمت دریافت پاداش بیشتر در ازای عملکرد بهتر، موضوع را به درستی مدیریت کنیم.

3- احساس رضايتمندی

وقتی كاركنان به هر دلیل از نتايجي كه به دست مي‌آورند احساس رضايت نکنند. معقول و منطقي نيست كه باز هم سخت كار كنند.  برخي كاركنان كارهاي معين و ثابت را ترجيح مي‌دهند، در حالي كه عده‌اي ديگر با تنوع كاري ارضاء مي‌شوند. در این بخش بعضی از ابزارهای ایجاد حس رضایتمندی را معرفی می­ کنم.

3-1- پاداش مالی: اعطای پاداش نقدی آن هم به شکل مناسب و عادلانه در جای خود یکی از موثرترین راه های ایجاد و تقویت انگیزه است.

3-2- اغنای شغلی: گاهی لازم است از اول تا آخر یک کار به عهده یک کارمند گذاشته شود بطوری که کارمندان، نتیجه­ ی کار خود را مشاهده نمایند. این کار باعث افزایش حس اهمیت و اعتباربخشی به کار کارمند می شود.

3-3- حذف یکنواختی کار: حذف یکنواختی کار ، احساس سستی و بی اهمیتی را از بین می برد و شخص به خاطر احساس خوبی که از کار به او دست می دهد، باانگیزه و انرژی فراوان به کار می پردازد.

3-4- ایجاد گردش شغلی: اگر شرایطی فراهم سازیمکه کارکنان ما بتوانند شغل های مختلف مرتبط با هم و از یک جنس را تجربه کنند و در آن مهارت ولو نسبی کسب کنند، کارکنان ما با مشاغل بیشتری آشنا شده و در کار خود از تنوع و گوناگونی بالاتری برخوردار می شوند و بدینوسیله انگیزه کار در آنان تقویت می شود.

3-5- تعدیل ساعت کار: منظور از تعدیل در ساعت کار کاهش زمان الزام کار کارکنان برای نگهداشت کارکنان ارزشمند، وفادار و دلسوز است. گاهی کارکنان ما با مشکلاتی مواجهند که ناچار باید زمانهایی از ساعت کار خود را به حل آن مشکلات تخصیص بدهند. با لحاظ شروطی می­ توان این امکان را برای شان فراهم کرد که با برخورداری از ساعات فراغت بیشتر در آن مقطع زمانی، نسبت به حل مشکلات خود اقدام کرده و پس از آن با انگیزه ­ای افزون به کار خود مشغول شوند.

3-6-مشارکت دادن در کار: کارکنان رده های مختلف سازمان می­ توانند در تصمیم­ گیری­ های حوزه­ ی کاری خود مشارکت داده شوند. آنها احتمالاً، با توجه به تخصص و تجربه ای که درباره شغل خود دارند، قادرند تصمیم هایی برای افزایش بهره وری بگیرند. اشتراک مساعی، نشانه­ ی قدرشناسی مدیر از کارکنان است و بنابراین منجر به انگیزش می شود.

فنون پیشنهادی نتیجه­ ی مطالعات و تجربیات چند ساله­ ی نویسنده در حوزه­ ی مشاوره به سازمانها و کسب و کارها است. طبیعی است صاحبان رده های بالای مدیریت کسب و کارها، از مشکلات انگیزشی کارکنان سازمان خود آگاهی دارند و به فراخور نیاز می­ توانند از بین راهکارهای عرضه شده مناسب­ ترین راهکارها را انتخاب نموده و با اتخاذ شیوه­ های مناسب اجرای آنها بر مشکلات انگیزشی کارکنان خود فائق گردند.

این مقاله را برای بخش کسب و کار ماهنامه ی «موفقیت» نوشته ام که در شماره ی بهمن ماه 1400 به چاپ رسیده است.

شما که حتما به انگیزش و ارتقاء  فروشندگان خود اهمیت می دهید،

برای ارتقاء تیم فروش با «گروه مشاوره، آموزش و تحقیقات بازار خوشه چین» تماس بگیرید.